آخرین تحقیقات در دنیا و ایران ثابت کردهاست که امروزه اینترنت به مرجعی مهم برای دریافت اطلاعات در مورد هر موضوعی بدل شدهاست و افراد برای یافتن پاسخ هر سوالی ابتدا در اینترنت به دنبال جواب میگردند لذا ارائه اطلاعات درست و قابل اعتماد در اینترنت مهم و حیاتی است. در همین راستا متخصصان مجموعه مارگارین در تلاش هستند تا با ارائهی اطلاعاتی بهروز، با کیفیت و قابل اعتماد در فضای مجازی گامی در راستای اطلاعرسانی و ارتقا سطح دانش عمومی بردارد. کارشناسان شرکت مارگارین با ارزیابی و شناخت مشکلات مطرح و مهم تغذیهای و سلامت در کشور، با بیانی ساده و روان، از شبهات موجود پرده برداشته و به این سوالات پاسخ میدهند.
در این مقاله با توجه به نقش حیاتی ویتامین D و شیوع کمبود آن در سراسر کشور به معرفی اجمالی این ویتامین میپردازیم؛
ویتامین D نام یکی دیگر از ویتامینهای محلول در چربی است که در تعادل عملکردهای حیاتی بدن ایفای نقش میکند. این ویتامین دارای دو منشاء گیاهی (ارگوکلسیفرول) و حیوانی (کولهکلسیفرول) است. کولهکلسیفرول با تابش اشعه خورشید روی پوست از پیش مادهای به نام کلسترول تولید میشود و در حقیقت منبع عمده تأمین ویتامین D در بدن است. لذا برای جبران کمبود آن نمیتوان به سایر منابع خوراکی اکتفا کرد.
ویتامینD در جذب و انتقال کلسیم از روده ، استخوان و کلیه نقش به سزایی دارد؛ از این رو و در فعالیت متعادل عضلههای اسکلتی، ماهیچه قلب و سلامت استخوانها نقش مهمی ایفا میکند. علاوه بر این ویتامینD در ساخت و ترشح بسیاری از هورمونها مؤثر است. ویتامین D در پیشگیری از بروز سرطان با کاهش رشد سلولهای سرطانی و تحریک مرگ این سلولها مؤثر است.
ازآنجاییکه این ویتامین در عملکرد طبیعی ماهیچه ایفای نقش میکند، کمبود آن در مراحل ابتدایی خود را با ضعف و درد ماهیچه نشان میدهد در کودکان کمبود ویتامین D با بروز علائمی مثل بیقراری و بیاشتهای میشود. و از آنجاکه ویتامین D موجود در شیر مادر قادر به تأمین نیازهای کودک نیست توصیه میشود تا از 15 روزگی قطره ویتامین D به کودک داده شود. چراکه علاوه بر علائم گفتهشده، از دست رفتن املاح موجود در استخوان در کودک موجب کاهش تراکم و پرانتزی شدن پاهای وی میشود. کمبود ویتامین D در بزرگسالی با بروز پوکی استخوان نیز همراه است، چراکه جذب کلسیم از روده کاهشیافته و برداشت آن از استخوان افزایش مییابد، برآیند این اتفاقات کاهش تراکم استخوان است که خود را با شکستگیهای پیدرپی پس از کوچکترین تحرک نشان میدهد.
ویتامین D ازآنجاییکه از دسته ویتامینهای محلول در چربی است با نمکهای صفراوی در بدن جذب شده و مقادیر مازاد آن در بدن ذخیره میشود. میزان ساخت ویتامین D در پوست به میزان پوشش، عرض جغرافیای، فصل و آلودگی هوا وابسته است و برای ساخت این ویتامین در پوست لازم است تا فرد در تماس مستقیم با آفتاب باشد و نور پشت شیشه نیز نمیتواند ساخت ویتامین D را در پی داشت باشد. از این رو توصیه میشود هفتهای دو تا سه بار و هر بار به مدت 10 تا 15 دقیقه در معرض نور آفتاب قرار گیرید. باید توجه داشت که حتی در آفتابیترین مناطق دنیا کمبود ویتامین D شایع است. در کشورهای آفتابی مثل عربستان سعودی، امارات، استرالیا ، ترکیه، هندوستان و لبنان 30 تا 50 درصد بچهها و بزرگسالان کمبود ویتامین D دارند. به همین دلیل توصیه میشود تا تستهای آزمایشگاهی برای بررسی سطح این ویتامین انجامشده تا در صورت کمبود، مکمل این ویتامین تجویز شود.